ایران کشوری با تنوع زبانی بسیار بالا است و زبان‌های مختلفی در آن صحبت می‌شود که هرکدام ویژگی‌ها و دشواری‌های خاص خود را دارند. وقتی صحبت از سخت‌ترین زبان ایران می‌شود، این موضوع تا حد زیادی به دیدگاه فرد، زبان مادری و تجربه او بستگی دارد؛ اما به طور کلی برخی زبان‌ها به دلیل ساختار پیچیده، گرامر خاص و لهجه‌های متنوع، سخت‌تر از بقیه شناخته می‌شوند.

یکی از زبان‌هایی که اغلب به عنوان سخت‌ترین زبان ایران معرفی می‌شود، زبان بلوچی است. زبان بلوچی که در استان سیستان و بلوچستان و بخش‌هایی از جنوب شرقی ایران صحبت می‌شود، دارای گرامر پیچیده و ساختار لغوی متفاوت است که یادگیری آن برای افراد غیربلوچی دشوار است. همچنین، بلوچی به دلیل داشتن لهجه‌های مختلف و نبود منابع آموزشی فراوان، یادگیری این زبان را چالش‌برانگیز می‌کند.

زبان‌های دیگر مانند کردی، ترکی آذربایجانی و لری نیز هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند، اما به دلیل نزدیکی به زبان فارسی یا داشتن منابع آموزشی بهتر، معمولاً نسبت به بلوچی آسان‌تر شناخته می‌شوند. به طور مثال، زبان کردی با گویش‌های متنوع، قواعد خاصی دارد اما شباهت‌های زیادی به فارسی دارد که یادگیری آن را برای فارسی‌زبانان آسان‌تر می‌کند.

از سوی دیگر، زبان‌های محلی کوچکتر و با گویش‌های متنوع مانند تالشی یا گیلکی هم ممکن است برای کسانی که از آن مناطق نیستند دشوار باشند، اما به دلیل تعداد کمتر گویشوران، کمتر به عنوان سخت‌ترین زبان ایران شناخته می‌شوند.

در نهایت، سختی یادگیری هر زبان تا حد زیادی به علاقه و انگیزه فرد بستگی دارد و با تلاش و استفاده از منابع مناسب، می‌توان هر زبان را آموخت. اما اگر بخواهیم بر اساس ویژگی‌های زبانی و چالش‌های موجود انتخاب کنیم، زبان بلوچی معمولاً به عنوان سخت‌ترین زبان ایران مطرح می‌شود.